In februari 2014 hebben we het Bätz-orgel in de oude kerk van Zeist in
de Provincie Utrecht opgenomen. Het bekende Bätz-orgel uit 1843 heeft
23 stemmen verdeeld over 2 manualen en pedaal. De sampleset wordt
zoals gebruikelijk bij Sygsoft uitgebracht in
3-kanaals techniek
gebruikmakend van multi-release techniek op alle stemmen.
In 1821 kreeg de Oude Kerk voor het eerst een orgel, gebouwd door de
orgelbouwer J.F. Friedrichs en maakte hij o.a. gebruik van het orgel
dat Joh. Baars in 1779 bouwde voor de Waalse kerk in Naarden.
Met de bouw van de huidige kerk werd uiteindelijk besloten ook een
nieuw orgel te bouwen en in dezelfde Neogotische stijl van de nieuwe
de kerk. Dat is artistiek een gelukkige keuze geweest. Het orgel
gebouwd door de orgelbouwer Batz werd op 5 november 1843 in gebruik
genomen.
De Koff plaatste in 1909 het bovenwerk in een zwelkast, verving de
Gemshoorn 2' door een Voix Celeste 8' en de Trombone 8' door een Fagot
16'.
Verschueren restaureerde/conserveerde het orgel in 1977, met 1843 als
uitgangspunt.
Gaat u voor de huidige dispositie naar de tab:
"Dispositie".
Technische informatie
Winddruk: 70 mm
Stemming: a' = ca. 434 Hz.
Temperament: Gelijkzwevend (natuurlijk in Hauptwerk omschakelbaar naar
origineel of een ander temperament)
Over de opnames
Drie kanalen techniek
Deze sample set is vanuit 3 posities in stereo (24 bit 96kHz)
opgenomen.
De set wordt geleverd in de door Sygsoft uitgedachte 3-kanalen
techniek waarbij het voor de gebruiker mogelijk is de luisterpositie
zelf in te stellen.
Er zijn 3 posities te weten:
1: Front, zeer dichtbij het orgel opgenomen. U hoort hier een zeer
directe opname die goed is te gebruiken voor studiedoeleinden.
2: Midden (Middle), deze opname is gemaakt op ongeveer 3 x de bij de
frontopname gebruikte afstand.
3: Achter (Rear), ver weg van het orgel, te gebruiken als surround.
Door middel van 3 schuifjes (0 - 100%) kan een mix gemaakt worden van
de drie posities naar eigen smaak.
Overige details
De opnames voor deze sample set zijn gemaakt in februari 2014.
Opname kwaliteit 96 kHz 24 bit. Voor de set gereduceerd tot 48 kHz 24
bit.
Aantal microfoons: 6.
Aantal samples in deze set verwerkt: 25.219
Aantal bestanden in deze set 23.227 in 573 mappen.
Aantal samples per pijp Hoofdwerk: 14
Aantal samples per pijp Pedaal: 12
Aantal samples per pijp Zwelwerk: 20
Aantal regels in de Organ Definition File: ca. 1.355.000
Werkverdeling:
Christian Boogaard: Noise reduction, inregelen windmodel,
intonatie, demo's en artistieke adviezen.
Johan van der Waal van Dijk:
Verwerking van de samples en technisch advies.
Rietje Raatgeep:
Administratie en PR.
Fred de Jong:
Lay-out, extra controle samples, loops, ODF en algehele leiding.
Dispositie
van het Bätz orgel van de Oude kerk in Zeist
(grijsgroen is bijgemaakt voor hauptwerk)
Man. I: Hoofdwerk C-f''' (voor Hauptwerk
uitgebreid tot g''')
Man. II: Rugwerk C-f''' (voor Hauptwerk
uitgebreid tot g''')
Tremulant(en):
Op het echte orgel is geen tremulant voor het Hoofdwerk aanwezig. Wij
hebben deze in gemoduleerde vorm erbij gemaakt.
De tremulant voor het Zwelwerk is dubbel uitgevoerd: 1e: Integraal
opgenomen en 2e: Gemoduleerd.
Niet iedereen vindt de originele tremulant mooi, men kan dan kiezen voor
de gemoduleerde waarbij zoals gebruikelijk van alles in te stellen is
zoals snelheid en diepte.
Demo's van het Bätz orgel van
de Oude kerk in Zeist
B. Kruis - Psalm 115
H. Hoeve - Op bergen en in dalen
B. Kruis - Psalm 97
M. Lo Muscio - Vocalise #1
N. Bruhns - Preludium e
F. Asma - Psalm 42
G. Balch Nevin - Toccata d minor
J. Rheinberger - Cantilena
C.J. van Hofwegen - Psalm 41
C.J. van Hofwegen - Psalm 33
C.J. van Hofwegen - Psalm 43
C.J. van Hofwegen - Psalm 43
C.J. van Hofwegen - Psalm 121
J. Zwart - Psalm 146
J.S. Bach - Wachet auf, ruft uns die Stimme BWV 645
J.S. Bach - Wo soll ich fliehen hin? BWV 646
J.S. Bach - Wer nun den lieben Gott läßt walten BWV
647
J.S. Bach - Meine Seele erhebet den Herren BWV 648
J.S. Bach - Meine Seele erhebet den Herren BWV 648
J.S. Bach - Ach bleib bei uns, Herr Jesu Christ BWV
649
J.S. Bach - Kommst du nun, Jesu, vom Himmel herunter
BWV 650
J. Zwart - Wilt heden nu treden
F. Asma - Hollandse Rhapsodie
J. Zwart - O Heer die daer
J. Zwart - Gelukkig is het land
Download Informatie
van het Bätz orgel van de Oude kerk in Zeist
Belangrijk : Leest u voordat u gaat downloaden eerst de
informatie bij "Algemeen" onderaan deze
pagina.
Verbeterde versie 1.3 m.i.v. 22-01-2020:
Nieuwe versie 1.3 i.v.m.
een fout in de Fagot 16' van het hoofdwerk bij gebruik van het niet
originele temperament (b.v. equal) en
bij gebruik van het "ZW" knopje van de Holpijp 8' werkt deze niet op
het frontkanaal.
Wij raden aan om de vorige versie(s) volledig te deïnstalleren.
Eventuele door u gemaakte combinaties en audio routing kunt u
behouden.
Opmerking:
Met de nieuwe versie Hauptwerk 5 en 6 is het windmodel iets te
"agressief".
Om de oude HW 4 situatie te bereiken:
ga in Hauptwerk naar "Organ settings/Organ Preferences/Tabblad Wind
Supply Model" en kies bij "Windmodel modulation depth adjustment %"
een waarde van ca. 75.
Belangrijk: Download de nieuwste licensing packages file
https://www.hauptwerk.com/licensingpackages/
Start Hauptwerk V (of hoger) op en installeer dit bestand via menu
File | install organ, temperament or impuls response reverb ...
Hauptwerk "leert" hiermee welke beveiligde sets op dit moment in de
markt zijn.
Voor gebruikers van Hauptwerk 5 of hoger:
Zorg dat Hauptwerk niet geladen is.
Open uw iLok account en kies Licenses / Redeem Activation code en
knip en plak de veel-cijferige code in het schermpje.
Activeer uw licentie naar iLok Cloud of naar de iLok dongle. In het
laatste geval: plaats de dongle daarna op de Hauptwerk PC. Het blijkt dat deze regel niet voor iedereen even duidelijk
is:
3a: Ga naar uw iLok account (log indien nodig in) en selecteer
de sampleset waarvan je de activatiecode wilt invoeren.
3b: Uiterst rechtsboven in het iLok-schermpje staat een
grijs/groen vinkje.
Als u hier overheen gaat met de muis ziet u de tekst "Activate
licenses".
Klik op dit vinkje en u krijgt een nieuw schermpje te zien.
3c: Klik op Activate en Ok. Nu wordt het vinkje in het vorige
scherm groen.
3d: Dubbelklik nu op de regel waar u mee bezig bent en in het
scherm dat dan opent moet op de bovenste regel "License status
active" staan.
3e: Herhaal zo nodig het bovenstaande voor de andere gekocht
orgels.
Start Hauptwerk weer en u kunt het orgel installeren en gebruiken.
Let bij het downloaden en installeren op het volgende:
Download alle .CompPkg.Hauptwerk-files.
Laat deze files in dezelfde map en
Verander niets aan de bestandsnamen en
Pak niets met de hand uit.
Controleer de MD5 Checksums met het programma WinMD5, gratis te
downloaden vanaf
http://www.winmd5.com of
http://www.fastsum.com
Klopt een Checksum niet, gooi dan het foute downloadbestand weg van
de PC en download dat bestand opnieuw.
Start Hauptwerk (File/Install organ....), selecteer in de map waarin
u de bestanden zojuist hebt gedownload,
het bestand met extensie .CompPkg_Hauptwerk_rar in Hauptwerk's
component installer.
Hauptwerk vindt automatisch de overige bestanden.
Krijgt u foutmeldingen scroll dan naar het einde van de log file
(deze opent automatisch als er iets fout gaat bij het uitpakken) om
te zien wat er fout gaat. Meestal mist er een bestand, of er staat
een bestand in de verkeerde map of een bestand is beschadigd.
Kijk voor het laden van het orgel eerst even naar de systeem
informatie betreffende het te verwachten geheugengebruik etc.
Opmerking: Neemt u contact met ons op via het
Contactformulier
als er problemen optreden, we proberen u te helpen.
Systeemeisen
van het Bätz orgel van de Oude kerk in Zeist
een moderne snelle computer, minimaal 32 GB RAM en b.v. Windows 11
64 bit
een goede geluidskaart
2 klavieren of keyboards met (30-tonig) pedaal òf een compleet
electronisch orgel met MIDI uitgang
goede kwaliteit luidsprekers /hoofdtelefoon
De computer
Om de volledige versie van deze sampleset zonder beperkingen te kunnen
bespelen heeft u een moderne snelle computer nodig met minimaal 12 GB
RAM en b.v. Windows 10 64 bit geïnstalleerd. Vanzelfsprekend moet ook
Hauptwerk geïnstalleerd zijn met tenminste versie 5 Advanced. Men zegt
dat de beste resultaten mogelijk zijn met computers van
Apple-MacIntosh. Wij hebben hier echter geen ervaring mee. Exacte
uitspraken over wat er tenminste nodig is zijn erg moeilijk. Op de
"moeder" website
hauptwerk.com
vind u veel informatie hierover:
Prerequisites .
Het virtuele orgel van Bätz zeist wordt geleverd op één 32 GB USB
Stick. Tevens kan de set gedownload worden. De set is beveiligd met
het Hauptwerk Protection System via de dongel van uw Hauptwerk
programma. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het
iLok
systeem.
Hieronder vindt u een
tabel van het geheugengebruik. Op andere systemen
kunnen deze waarden afwijken!
Houdt u er rekening mee dat uw Operating System ook nog flink wat
geheugen in beslag neemt.
De geluidskaart
Een goede geluidskaart in of aan de computer. Deze kaart kan in veel
gevallen ook de MIDI verbinding van de speeltafel naar de computer
verzorgen. Ga voor meer informatie naar
hauptwerk.com .
Klavieren/keyboards/pedaal òf orgel met MIDI
Twee klavieren of keyboards en een (zo mogelijk 30 tonig) pedaal òf
natuurlijk een compleet electronisch orgel met MIDI uitgang. Er zijn
al de meest prachtige speeltafels speciaal voor het gebruik met
Hauptwerk in de handel.
In Nederland kunt u hiervoor terecht bij b.v.
Bent u handig, dan kunt u met behulp van electronica van b.v.
MIDI-Hardware.com
of
MGB uw
speeltafel voorzien van MIDI. Wijzelf hebben dit gedaan op een
zelfbouw orgel met Heyligers-manualen.
Luidsprekers/hoofdtelefoon
De geweldige geluidskwaliteit van Hauptwerk komt heel goed tot zijn
recht via een zeer goede hoofdtelefoon b.v. AKG of Sennheiser. Wij
geven de voorkeur aan het aansluiten van de geluidskaart op een
(eventueel meer-kanalige) geluids-installatie. Boven genoemde
bedrijven kunnen u ook adviseren over eventuele aankopen op dit
gebied. Wij raden u sterk af om Hauptwerk te beluisteren via in de
monitor ingebouwde luidspreker(tjes) of via een setje
computerluidsprekers van 10 Euro!
Tabel van het geheugengebruik
van
het Bätz orgel van de Oude kerk in Zeist
Hauptwerk 6 (ruimte nodig op de harddisk ca. 34 GB)
Betekenis van de kolommen:
A = Aantal geladen kanalen
B = Compressie toegepast?
C = Bit-rate pijp samples
D = Multi release samples geladen?
E = Orgel cache (GB)
F = RAM geheugengebruik, Operating System niet meegerekend (GB)
De nrs. 1-2-3: (14 bit), single release gecomprimeerd (absoluut
minimum, is mogelijk maar vinden wij van onvoldoende kwaliteit).
De nrs. 4-5-6: (14-bit), multi release oncomprimeerd (absoluut
minimum, is mogelijk maar vinden wij van onvoldoende kwaliteit).
De nrs. 7-8-9: (16 bit), single release gecomprimeerd (iets betere
kwaliteit).
De nrs. 10-11-12: (16-bit), multi release gecomprimeerd (de standaard
Hauptwerk laadwijze).
De nrs. 13-14-15: (16 bit), multi release oncomprimeerd.
De nrs. 16-17-18: (20 bit), multi release gecomprimeerd
De nrs. 19-20-21: (20 bit), multi release oncomprimeerd
De nrs. 22-23-24: (24 bit), multi release gecomprimeerd (is the
maximum possible)
De nrs. 25-26-27: (24 bit), multi release oncomprimeerd (is the
maximum possible)
Er zijn natuurlijk nog veel meer varianten mogelijk b.v. de
pijp-samples op 24 bit laden en de geluiden op 16 bit. enz.
Als u er niet uit komt, neemt u dan contact met ons op via het
"Contactformulier"
nr.
Omschrijving
A
B
C
D
E
F
1
(14 bit) met 1 kanaal geladen single release gecomprimeerd
(absoluut minimum)
1
✔
14
✘
2,4
2,7
2
(14 bit) met 2 kanalen geladen single release gecomprimeerd
(absoluut minimum)
2
✔
14
✘
4,6
5,0
3
(14 bit) met 3 kanalen geladen single release gecomprimeerd
(absoluut minimum)
3
✔
14
✘
6,8
7,3
4
(14 bit) met 1 kanaal geladen multi release ongecomprimeerd
(absoluut minimum)
1
✔
14
✔
3,1
3,5
5
(14 bit) met 2 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
(absoluut minimum)
2
✔
14
✔
6,1
6,6
6
(14 bit) met 3 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
(absoluut minimum)
3
✔
14
✔
9,1
9,6
nr.
Omschrijving
A
B
C
D
E
F
7
(16 bit) met 1 kanaal geladen single release gecomprimeerd
1
✘
16
✔
3,1
3,5
8
(16 bit) met 2 kanalen geladen single release gecomprimeerd
2
✘
16
✔
6,3
6,7
9
(16 bit) met 3 kanalen geladen single release gecomprimeerd
3
✘
16
✔
6,7
9,1
10
(16 bit) met 1 kanaal geladen multi release gecomprimeerd
(Standard Hauptwerk)
1
✔
16
✔
4,0
4,3
11
(16 bit) met 2 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
(Standard Hauptwerk)
2
✔
16
✔
7,5
7,8
12
(16 bit) met 3 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
(Standard Hauptwerk)
3
✔
16
✔
11,1
11,6
13
(16 bit) met 1 kanaal geladen multi release ongecomprimeerd
1
✘
16
✔
4,0
5,9
14
(16 bit) met 2 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
2
✘
16
✔
7,6
11,7
15
(16 bit) met 3 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
3
✘
16
✔
11,2
17,5
nr.
Omschrijving
A
B
C
D
E
F
16
(20 bit) met 1 kanaal geladen multi release gecomprimeerd
1
✔
20
✔
5,6
6,0
17
(20 bit) met 2 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
2
✔
20
✔
11,4
12,0
18
(20 bit) met 3 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
3
✔
20
✔
17,2
17,9
19
(20 bit) met 1 kanaal geladen multi release ongecomprimeerd
1
✘
20
✔
5,6
11,4
20
(20 bit) met 2 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
2
✘
20
✔
??
??
21
(20 bit) met 3 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
3
✘
20
✔
??
??
nr.
Omschrijving
A
B
C
D
E
F
16
(24 bit) met 1 kanaal geladen multi release gecomprimeerd
1
✔
24
✔
7,5
8,0
17
(24 bit) met 2 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
2
✔
24
✔
??
??
18
(24 bit) met 3 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
3
✔
24
✔
??
??
19
(24 bit) met 1 kanaal geladen multi release ongecomprimeerd
1
✘
24
✔
7,5
11,4
20
(24 bit) met 2 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
2
✘
24
✔
??
??
21
(24 bit) met 3 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
3
✘
24
✔
??
??
Beeldscherm lay-out van de speeltafel
van het Bätz orgel van de Oude kerk in Zeist
Tab A : Foto's
Dit tabblad toont het front van het orgel en als u klikt op de foto
ziet u de kerk.
Tab B : Uitgebreid
Op dit tabblad een eenvoudige weergave van de registers beter geschikt
voor gebruikers van touch-screens.
Alle voor Hauptwerk bijgemaakte registers en speelhulpen zijn hier
onderstreept weergegeven.
De Trompet 8' is opgedeeld in een Bas- en Discant maar wordt op dit
scherm met één knop bediend.
Door middel van de knoppen "ZW" kan de naastliggende stem van
het Zwelwerk ook op het hoofdwerk worden bespeeld.
De knop "CALCANT" schakelt de windmotor in.
Met de knop "COMBINATIE hp 8 + fl 4 + qu 3 vt" kunt u spelen op
een opgenomen combinatie van de zwelwerkstemmen Holpijp 8', de Fluit
4' en de Quint 3' mét tremulant.
De knop "TREMULANT zwelwerk": Afhankelijk van stand van de knop
eronder hoort u de tremulant op het Zwelwerk met opgenomen samples óf
met gemoduleerde samples. Alle stemmen op het Zwelwerk (met
uitzondering van bijgemaakte stemmen Tertsfluit 1 3/5', de Vox Celeste
8' en de Schalmei 8') hebben we opgenomen met tremulant.
De knop "TREMULANT ZW opgenomen/gemoduleerd": Omdat niet
iedereen de tremulant van dit orgel waardeert hebben we ook een
tremulant gemaakt met het z.g. Hauptwerk-systeem en deze wat langzamer
en minder prominent gemaakt. Deze hoort u als u de stand "gemoduleerd"
inschakelt.
De knop "TREMULANT hoofdwerk": Het Hoofdwerk heeft geen
tremulant op het echte orgel maar voor de liefhebber hebben we er een
bijgemaakt.
Verder vindt u nog de knoppen "Trekker geluid" en
"Toets geluid" die voor zichzelf spreken.
Met de 3 schuifjes rechtsboven kan het volume van de verschillende
kanalen worden ingesteld waarmee u in grote lijnen uw luisterpositie
bepaalt.
Het 4e schuifje (met het onderschrift "Vol ZW") is beslist geen
zweltrede maar een volume-regelaar voor het gehele zwelwerk.
Met de knop "R" reset wordt weer teruggeschakeld naar het
normale volume.
Tab C : Schakelaars
De meeste elementen van dit blad behoeven eigenlijk niet zichtbaar de
zijn maar voor geïnteresseerden geeft het toch een beetje een indruk
wat er allemaal moet gebeuren om een sample set van deze omvang
werkend te krijgen. Bedenk even dat achter elk (manuaal) knopje 56
lange, 56 lange release, 56 middel-release en 56 korte-release samples
zitten. Tevens nog 56 tremulant en 56 tremulant release samples voor
het hoofdwerk. Voor het pedaal hetzelfde steeds 30 stuks (zonder
tremulant nu). Totaal ongeveer 23.500 stuks.
Met de knop "Auto Combinatie" ingeschakeld (aanbevolen) worden
de registers Holpijp 8', Fluit 4' en Quint 3' automatisch
uitgeschakeld als u op de "Uitgebreid" tab de knop "Combinatie
hp 8 + fl 4 + qu 3 vt" (met opgenomen tremulant) gebruikt.
Met de knop "Auto Combinatie" uitgeschakeld blijven de
registers Holpijp 8', Fluit 4' en Quint 3' ingeschakeld als u
op de "Uitgebreid" tab de knop "Combinatie hp 8 + fl 4 + qu 3 vt" (met
opgenomen tremulant) gebruikt.
Alle drie registers klinken dan dubbel wat dus eigenlijk niet
hoort.
Verder is nog nuttig om te weten dat als u rechts-klikt op een
schakelaar dat u dan direct het juiste voicing-scherm kunt benaderen.
Tab D : Virtuele Speeltafel
De opstelling van de Registerknoppen is zo veel mogelijk de originele.
U vindt op dit tablad dus geen bijgemaakte stemmen, hiervoor moet u
het "Uitgebreid" tabblad gebruiken. Met de schuifjes "Voor",
"Midden" en "Achter" kunt u de verhouding van de diverse
kanalen instellen waarmee u dus eigenlijk uw luister-positie
bepaalt.
Houdt u van een directe opname kies dan "Voor" een hoge waarde en
"Midden" en "Achter" een lage.
Houdt u meer van indirect geluid dan moet u juist "Midden" en "Achter"
op een hogere waarde zetten.
Het 4e schuifje (met het onderschrift "Vol ZW") is beslist geen
zweltrede maar een volume-regelaar voor het gehele zwelwerk.
Met de knop "R" reset wordt weer teruggeschakeld naar het
normale volume.
Het 5e schuifje geheel rechts is een weergave van de stand van de
zweltrede omdat deze trede op deze foto niet te zien is.
De knop "CALCANT" schakelt de windmotor in en tevens de
verlichting van de speeltafel.
Alleen de Trompet 8' is opgedeeld in een Bas- en Discant gedeelte.
De klavieren hebben we met 2 toetsen verlengd van f''' tot g''' en het
pedaal is met 3 toetsen verlengd van d' tot f'. Bij het klavier konden
we dit niet zichtbaar maken omdat we uitgegaan zijn van een foto. U
kunt dus in de "autodetect" functie van de manualen als hoogste toets
g''' aangeven.
Het pedaal is niet zichtbaar maar de ingedrukte toets(en) worden
aangegeven met LED's in de zwarte balk onder het Hoofdwerk. Hierop
kunt u ook rechts klikken om de "autodetect" functie aan te roepen.
Tab E : Wind
Op dit tabblad een schematische voorstelling van de windvoorziening
van dit orgel. Met de diverse schuifjes kunt u de aanvoer van wind
regelen voor de balg en de diverse wind-laden.
Met de "R" of reset knopjes kunt u weer terug naar de
instellingen die ons inziens het beste voldoen. Met de knop
"Sygsoft" rechtsonder kunt u alle 6 schuifjes in één keer
resetten.
De meter "ZWELPEDAAL" midden boven geeft ongeveer de stand van
de zweltrede aan en de meter daaronder laat zien dat bij een geheel
gesloten zwelkast de druk hierin ook enigzins hoger wordt.
Belangrijk:
Mocht u besluiten om een deel van deze sample set niet te laden (b.v.
uw computer RAM geheugen is te klein en u kiest ervoor om alle "Rear"
samples weg te laten) dan vermindert het windverbruik met 33 % en dan
wordt het orgel veel minder windgevoelig dan het in werkelijkheid
is.
Ga in dat geval naar Organ settings/Organ prereferences/Wind supply
model en kies hier een waarde van ca. 150. In het geval u slechts één
positie b.v. "Middle" laadt, (het windverbruik vermindert met 66 %)
dan moet u deze waarde op ongeveer 300 % zetten om hetzelfde resultaat
te verkrijgen.
Vanzelfsprekend kunt u elke waarde kiezen als u het gedrag van het
orgel niet prettig vindt. Met het vinkje op dit zelfde Wind supply
model-tabblad kunt u de windvoorziening geheel uitschakelen.