Bij binnenkomst in de kerk trekt het orgel in deze kleine ruimte al
snel de aandacht. Door de grijze patina en sterk verweerde tinfolie
van de frontpijpen straalt het orgel een imponerende ouderdom uit.
Het orgel, van een onbekende bouwer, dateert uit 1531. Het is een der
oudste nog bespeelbare orgels van Nederland. De orgelkas heeft als
bijzonderheid links en rechts panelen met beschilderd pijpwerk uit
1634.
De tijdstippen van veranderingen
Omtrent het tijdstip van de veranderingen kan alleen gegist worden. De
vermelding op een der panelen aan de voorzijde van het orgel, anno
1634 'met leteren en schilderyen verciert' doet vermoeden dat dit
slaat op de beschilderde luiken.
Het jaar 1686 vermeldt 'dit orgel gants gerepareert' hetgeen een forse
ingreep zou kunnen betekend hebben.
In 1731 bracht Nicolaas Willenbroek, in opdracht van douariere
Ripperda, een nieuwe C en Cis windlade met bijbehorende mechaniek en
klaviatuur aan. Willenbroek was een medewerker van de in 1729
overleden Franz Caspar Schnitger.
In 1775, 1807 en 1844 werden er door Lohman ('groote droogte')
reparaties verricht.
1857, door Freytag werden drie grote nieuwe grenen balgen plus
bijbehorend windkanaal vervaardigd. Het eiken kanaal naar de lade werd
vergroot. Om deze balgen achter het orgel een plaats te geven werd de
koortravee grotendeels met een balkon overdekt.
Freytag verving tevens de Quint 1 1/3 vt bas/ Sesquialter 2 sterk
discant door een gedekte Fluit 4 vt en de Mixtuur 4-5-6 sterk door een
Gamba 8 vt discant.
1974/1975, restauratie door de orgelmaker Albert Hendrik de Graaf.
Herstel van de totaal lekke windlade, waarbij de originele makelij
niet werd gewijzigd. Nieuwe registerknoppen en naamplaatjes. Herstel
van het klavier en het pedaal. Herstel van enkele beschadigde pijpen.
Vervanging van de Gamba discant door een Sesquialter 2 sterk
discant.
In overleg met de kerkrestaurateurs werden de balgen in de ZO-hoek van
het koor op de begane grond opgesteld.
Het orgel van Krewerd overleefde meerdere oorlogen en overstromingen,
echter in 1967 leek het doek definitief te vallen. Het kerkgebouw
verkeerde in deplorabele toestand. Er was zelfs sprake van afbraak en
het orgel zou verkocht worden. De zelfstandige Nederlands Hervormde
Gemeente Krewerd, in de persoon van de toen enige kerkvoogd,
landbouwer Marten Alje Bos, heeft zich verzet tegen deze dreigende
ondergang. En met succes. Hij wist zich onder andere enorm gesteund
door de toenmalige burgemeester Brons.
Kerk en toren werden gerestaureerd door Monumentenzorg.
Orgelmaker/restaurateur Albert Hendrik de Graaf ontfermde zich
liefderijk over het orgel.
Hij schrijft: Vanaf 1968 is aan mij de zorg voor dit orgel
toevertrouwd en ik mocht in de periode van 1972-1975 werken aan het
herstel. Dit herstel had een conserverend oogmerk en zou geen
aantasting van het klankbeeld vormen. Het pijpwerk is toen zonder
enige ingreep, na herstel van de windlade, in het orgel geplaatst.
Slechts in een enkel geval is reparatie onoverkomelijk gebleken.
De toonhoogte
De toonhoogte is nu (2006) ruim een halve toon hoger dan a=440
Herz.
Dispositie
De dispositie is vanaf de vernieuwing in 1731 met uitzondering van de
in 1857 verwijderde Mixtuur en Sesquialter, ongewijzigd.
De gegevens van het orgel
Het orgel is gelijkzwevend gestemd met a' = 461 Hz. gemeten op
3-10-2007 op de Prestant 4' bij 14 graden Celcius.
De tractuur is geheel mechanisch.
De winddruk is 71 mm
Dispositie van het orgel van
de Mariakerk in Krewerd
J.S. Bach - We nur den lieben Gott lässt walten -
Live
G. Frescobaldi - Corrente prima - Live
G. Frescobaldi - Aria detto balletto Var. 1 - Live
J.G. Walther - Jesus, meine Zuversicht - Live
J.G. Walther - Warum sollt ich mich denn grämen -
Live
J.G. Walther - Warum sollt ich mich denn grämen -
Live
J. Pachelbel - Es woll uns Gott genädig sein - Live
J. Pachelbel - In Dich hab ich gehoffet - Live
D. Buxtehude - Canzonetta - Live
D. Buxtehude - Toccata in G - Live
D. Buxtehude - Fuga in C - Live
D. Buxtehude - Fuga in C (deel) - Live
J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 6 en 7 - Live
hw - J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 6 en 7
J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 5 - Live
hw - J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 5
J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 3 en 4 - Live
hw - J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 3 en 4
J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 2 - Live
hw - J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 2
J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 1 - Live
hw - J.P. Sweelinck - Est-ce Mars variatie 1
J.P. Sweelinck - De Engelse Fortuyn variatie 3 -
Live
J.P. Sweelinck - De Engelse Fortuyn variatie 2 -
Live
J.P. Sweelinck - De Engelse Fortuyn variatie 1 -
Live
hw - J.G. Walther - Erschienen ist der herrlich Tag
hw - G.P. Telemann - O Lamm Gottes, unschuldig
hw - J.G. Walther - Jesus, meine Zuversicht
hw - G.P. Telemann - Vater unser im Himmelreich
hw - A. Valente - Lo Ballo dell' Intorcia
hw - J. Pachelbel - Hertzlich tut mich verlangen var
7
hw - G. Böhm - Partita Ach wie nichtig, ach wie
fluchtig
hw - H. Isaac (1450-1517) - Innsbruck ich muss dich
lassen
hw - A. Versluis - Improvisatie Psalm 5 Variatie 5
hw - A. Versluis - Improvisatie Psalm 5 Variatie 4
hw - A. Versluis - Improvisatie Psalm 5 Variatie 3
hw - A. Versluis - Improvisatie Psalm 5 Variatie 2
hw - A. Versluis - Improvisatie Psalm 5 Variatie 1
hw - A. Versluis - Improvisatie Psalm 5 Koraal
hw - J.S. Bach - Goldberg Variation 2
hw - J. Bull - Präeludium in a
hw - O. Gibbons - Voluntary in G
hw - R. Alwood - In Nomine
Download Informatie
van het orgel van de Mariakerk in Krewerd
Belangrijk : Leest u voordat u gaat downloaden eerst de
opmerkingen bij "Algemeen" hieronder.
Downloadbestanden : Zodra uw betaling bij ons binnen is, krijgt u via uw mail toegang tot
de downloadbestanden.
Algemeen:
Let bij het downloaden en installeren op het volgende:
Download alle .CompPkg.Hauptwerk-files.
Laat deze files in dezelfde map en
Verander niets aan de bestandsnamen en
Pak niets met de hand uit.
Controleer de MD5 Checksums met het programma WinMD5, gratis te
downloaden vanaf http://www.winmd5.com
of http://www.fastsum.com
Klopt een Checksum niet, gooi dan het foute downloadbestand weg van
de PC en download dat bestand opnieuw.
Start Hauptwerk (File/Install organ....), selecteer in de map waarin
u de bestanden zojuist hebt gedownload,
het bestand met extensie .CompPkg_Hauptwerk_rar in Hauptwerk's
component installer.
Hauptwerk vindt automatisch de overige bestanden.
Krijgt u foutmeldingen scroll dan naar het einde van de log file
(deze opent automatisch als er iets fout gaat bij het uitpakken) om
te zien wat er fout gaat. Meestal mist er een bestand, of er staat
een bestand in de verkeerde map of een bestand is beschadigd.
Kijk voor het laden van het orgel eerst even naar de
systeem informatie
betreffende het te verwachten geheugengebruik etc.
Opmerking: Neemt u contact met ons op via het
Contactformulier als er problemen
optreden, we proberen u te helpen.
Systeemeisen
van het orgel van de Mariakerk in Krewerd
een redelijk moderne computer.
een goede geluidskaart
1 klavier of keyboard met (een 30-tonig) pedaal òf een compleet
electronisch orgel met MIDI uitgang
goede kwaliteit luidsprekers /hoofdtelefoon
De computer
Een redelijk moderne computer. Exacte uitspraken over wat er tenminste
nodig is zijn erg moeilijk. U vindt veel informatie hierover op
hauptwerk.com
Het virtuele orgel van Krewerd is leverbaar voor Hauptwerk versie 4 en
5. Hieronder vindt u een
tabel van het geheugengebruik in de diverse
programma's. Houdt u er rekening mee dat uw Operating System ook nog flink wat
geheugen in beslag neemt.
De geluidskaart
Een goede geluidskaart in of aan de computer. Deze kaart kan in veel
gevallen ook de MIDI verbinding van de speeltafel naar de computer
verzorgen. Ga voor meer informatie naar: Hauptwerk.com.
Klavieren/keyboards/pedaal òf orgel met MIDI
Eén klavier of keyboard en een (zo mogelijk 30 tonig) pedaal òf
natuurlijk een compleet electronisch orgel met MIDI uitgang. Er zijn
al de meest prachtige speeltafels speciaal voor het gebruik met
Hauptwerk in de handel. In Nederland kunt u hiervoor terecht bij
b.v.
Bent u handig, dan kunt u met behulp van electronica van b.v.
MIDI-Hardware.com of MGB uw speeltafel voorzien van MIDI. Wijzelf
hebben dit gedaan op een zelfbouw orgel met Heyligers-manualen.
Luidsprekers/hoofdtelefoon
De geweldige geluidskwaliteit van Hauptwerk komt heel goed tot zijn
recht via een zeer goede hoofdtelefoon b.v. AKG of Sennheiser. Wij
geven de voorkeur aan het aansluiten van de geluidskaart op een
(eventueel meer-kanalige) geluids-installatie. Boven genoemde
bedrijven kunnen u ook adviseren over eventuele aankopen op dit
gebied. Wat u beslist niet moet doen is Hauptwerk beluisteren via in
de monitor ingebouwde luidspreker(tjes) of via een setje
computerluidsprekers van 10 Euro!
Tabel van het geheugengebruik
van
het orgel van de Mariakerk in Krewerd
Hauptwerk 4/5 (ruimte nodig op de harddisk ca. 1055 MB)
Laadwijze
Geheugengebruik Operating System Windows
niet meegerekend
Volledig geladen 24 bit 48 kHz, ongecomprimeerd, multiloops,
geluiden.
1418 MB
Volledig geladen 24 bit 48 kHz, alle stemmen gecomprimeerd,
multiloops, geluiden.
1328 MB
Volledig geladen 24 bit 48 kHz, alle stemmen gecomprimeerd,
single loop, geluiden.
958 MB
Volledig geladen 16 bit 48 kHz, ongecomprimeerd, multiloops,
geluiden.
770 MB
Volledig geladen 16 bit 48 kHz, alle stemmen gecomprimeerd,
multiloops, geluiden.
731 MB
Volledig geladen 16 bit 48 kHz, alle stemmen gecomprimeerd,
single loop, geluiden.
542 MB
Volledig geladen 16 bit 48 kHz, alle stemmen gecomprimeerd,
single loop, geluiden uit.
514 MB
Beeldscherm lay-out van de speeltafel
van het orgel van de kerk in Krewerd
Virtuele speeltafel origineel
Hier ziet u de speeltafel van de versie voor Hauptwerk 5. We hebben
hierbij gekozen voor 1 Organ Definition File met een tabblad voor de
originele versie, een voor een standaard versie en tenslotte een voor
voor een uitgebreide versie.
Deze hier afgebeelde virtuele speeltafel van het orgel van Krewerd
lijkt het meest op de echte situatie.
Het originele orgel heeft een zogenaamd "kort-octaaf". Dit zogenaamde
"kort-octaaf" is eigenlijk een "lang-octaaf". oudere klavieren gingen
niet lager dan F (met de toetsen F-G-A-Ais-B). Als de organist lagere
toetsen wilde, dan voegden de orgelbouwers deze toetsen (C-D-E) op een
erg efficiënte manier toe. We noemen dit nu "kort-octaaf" maar
eigenlijk waren er geen toetsen weggelaten maar toegevoegd. Later
werden natuurlijk meer toetsen toegevoegd (Fis, Gis,), etc.
Op het originele orgel van Krewerd speelt bij het indrukken van toets
E de C, toets F speelt de F, toets Fis speelt D, toets G speelt G en
toets Gis speelt E. De rest is normaal.
Het pedaal is aangehangen en bevat de toetsen C, D, E, F, G, A, Ais,
B, C, Cis, D.
Om het originele klavier te gebruiken moet u vanaf HW5 via Organ
Settings/Connect Keyboard MIDI inputs to Organ Keyboards MAN ORG met
één van uw klavieren verbinden.
Om het originele pedaal te gebruiken moet u vanaf HW5 via Organ
Settings/Connect Keyboard M
Virtuele speeltafel normaal
Deze versie van het orgel van Krewerd kan op de normale wijze bespeeld
worden. Het pedaal is aangehangen nu met een normale indeling.
Om het normale klavier te gebruiken moet u vanaf HW5 via Organ
Settings/Connect Keyboard MIDI inputs to Organ Keyboards MAN STD met
één van uw klavieren verbinden.
Om het normale pedaal te gebruiken moet u vanaf HW5 via Organ
Settings/Connect Keyboard MIDI inputs to Organ Keyboards PEDAL STD met
uw pedaal verbinden.
Virtuele speeltafel uitgebreid
Hier een afbeelding van de uitgebreide versie met alle 7 stemmen op
alle klavieren.
Om deze 2 normale klavieren te gebruiken moet u vanaf HW5 via Organ
Settings/Connect Keyboard MIDI inputs to Organ Keyboards MAN1 EXT met
uw eerste klavier verbinden en MAN5 EXT met uw tweede klavier.
Om het 27 tonige pedaal te gebruiken moet u vanaf HW5 via Organ
Settings/Connect Keyboard