Het Elbertse/Adema orgel
van de
Laurentius & Elisabeth Kathedraal in Rotterdam
€ 459,-
In december 2017 hebben wij het Hoofdorgel van de Laurentius &
Elisabeth Kathedraal aan de Mathenesserlaan 305 te Rotterdam opgenomen
voor Hauptwerk.
In 1923 werd door de 'Vereenigde Kerkorgelfabrieken J.J. Elbertse te
Aalten' een orgel gebouwd volgens het pneumatisch
kegelladensysteem.
In latere jaren werd de Vox Caelestis vervangen door een Quintfluit 1
1/3', de Aeoline door een Scherp IV en de Dolce door een Prestant 4'.
1942, bij het herstel van kerk en orgel na een bombardement in 1941,
werd de Violine vervangen door een Terts 1 3/5'.
In de
jaren 1997/1998 onderging het orgel een uitgebreide transformatie.
Geholpen door vele vrijwilligers werden de werkzaamheden uitgevoerd
door de firma Adema-Schreurs te Amsterdam. De dispositie van het
Zwelwerk (nu 3e manuaal) werd hersteld en aangevuld met een Fagot 16'
en Trompet harmonique 8' in franse factuur. Ook de bestaande Hobo werd
vervangen door een Hobo in franse factuur.
Voorts werd er
een zwelbaar Positief geplaatst (nu 2e manuaal). Voor dit werk werden
3 registers nieuw vervaardigd: de Klarinet 8', de Engelse Hoorn 16' en
de Viool 4'. Het overige pijpwerk is uit de voorraad van de firma
Adema-Schreurs. De speeltractuur werd geëlektrificeerd en ook
werd de speeltafel geheel vernieuwd. Aanvankelijk stond deze aan de
linkerzijde van het koor, maar in mei 2003 werd deze verplaatst naar
een plek (nagenoeg) midden voor het orgel.
Op het pedaal werd de Open Fluit 4' vervangen door een in grenenhout
uitgevoerde Trombone 8'. Ook werd de Bazuin 16' uitgebreid met een
subcontra-octaaf zodat als transmissie een Bazuin 32' ontstond. Deze
grootste 12 pijpen zijn eveneens in grenenhout uitgevoerd. Met
name deze Bazuin 32', in combinatie met de grote akoestiek, brengt de
totaalklank van dit orgel zeer dicht in de buurt van het beroemde
Cavaillé-Coll orgel in Rouen (fr). Om dit gevoel verder te versterken,
hebben wij voor Hauptwerk een Carillion toegevoegd in dezelfde
samenstelling als die van Rouen.
Over de opnames
Drie kanalen techniek:
Alle gebruikte samples zijn vanuit 3 posities in stereo (24 bit 96kHz)
opgenomen.
Als een van de laatste bewerkingen worden de samples geconverteerd
naar 24 bit 48 kHz.
De set wordt geleverd in de door Sygsoft uitgedachte 3-kanalen
techniek waarbij het voor de gebruiker mogelijk is de luisterpositie
zelf in te stellen.
Er zijn 3 posities te weten:
1: Front (Front), zeer dichtbij het orgel opgenomen. U hoort hier een
zeer directe opname die goed is te gebruiken voor studiedoeleinden.
2: Midden (Middle), deze opname is gemaakt op ongeveer 3 x de bij de
frontopname gebruikte afstand.
3: Achter (Rear), ver weg van het orgel.
Door middel van 3 schuifjes (0 - 100%) kan een mix gemaakt worden van
de drie posities naar eigen smaak.
Een goed uitgangspunt voor het instellen van de schuifjes is b.v.
Front-Middle-Rear 25-60-100
Meer informatie hierover zie de tab
Systeemeisen.
Overige details
De opnames voor deze sample set zijn gemaakt in december 2017.
Opname kwaliteit 96 kHz 24 bit. Voor de set gereduceerd tot 48 kHz 24
bit.
Aantal microfoons: 6.
Aantal samples in deze set verwerkt: 37.260
Aantal regels in de Organ Definition File (ODF): ca. 2.300.000
Werkverdeling:
Christian Boogaard: Noise reduction, inregelen windmodel,
intonatie, demo's en artistieke adviezen.
Johan van der Waal van Dijk:
Verwerking van de samples en technisch advies.
Rietje Raatgeep:
Administratie en PR.
Fred de Jong:
Lay-out, extra controle samples, loops, ODF en algehele leiding.
Dispositie van het
Elbertse/Adema orgel van de Laurentius & Elisabeth Kathedraal in
Rotterdam
Ped + I 8'
Ped + II 8'
Ped + III 8'
I + II 8'
I + III 8'
II + III 8'
I + II 16'
I + II 4'
I + III 16'
I + III 4'
II + II 16'
II + II 4'
II + III 16'
II + III 4'
III + III 16'
Ped + I 4'
Tremulant - Manuaal I
Tremulant - Manuaal II
Tremulant - Zwelwerk
Normaalkoppels
Tutti
Tonwerk uit
General cancel
General Crescendo
Trekkergeluid
Toetsgeluid
Motor
Demo's van het
Elbertse/Adema orgel van de Laurentius & Elisabeth Kathedraal in
Rotterdam
C.M. Widor - Toccata uit Symphony V
Jezus leven van mijn leven
J. Bonefaas - Kom verwondert u
F. van Tilburg - Ik kniel aan uw kribbe neer
C. Franck - Grand-Coeur
J. Mulder - Psalm 130
C.M. Widor - Allegro Vivace uit Symphony V
K. van Ingen - Een mens te zijn op aarde (Melodie
Psalm 128)
J.P. Kellner - Was Gott tut das ist wohlgetan
J.P. Kellner - Was Gott tut das ist wohlgetan
J.P. Kellner - Was Gott tut das ist wohlgetan
J.P. Kellner - Was Gott tut das ist wohlgetan
N. Bruhns - Preludium e klein
K. van Ingen - Vater unser im Himmelreich
C. Franck - Pastorale op 19
J. Alain - Choral Dorien
L. Boëllmann - Prière à Notre Dame
O hoofd bedekt met wonden
C. Franck - Prelude Fugue et Variation op 18
J. Alain - Choral Cistercien
Reger - Introduction en Passacaglia
E. Juvin - Air Religieux
A. Guilmant - Deuxieme Meditation op.20
Peyer - Praeludium en Fugue
C. Franck - Choral 3 A minor
W. de Penning - Orient Express
W. de Penning - Psalm 92
W. de Penning - Sweet melody
Wim de Penning - The Angels and the Shepherds
W. de Penning - Intrada and variations on Psalm 98
E. Pasini - Cantabile no 107
W. de Penning - You never walk alone
C. Boogaard - You never walk alone
W. de Penning - Psalm 101
W. de Penning - Musique de sortie festive
W. de Penning - Geest van Hierboven
M. Duprê - Ave maris stella
A. Fleury - Noël bourguignon
E. Granados - Quejas, o la Maja y el Ruiseñor uit
Goyescas
L. Boëlmann - Suite-Gothique
J. Lemmens - Marche Triomphale
G. Young - Toccata on Ein Feste Burg
G. Young - The Happy Trumpeter
G. Young - The Angelus
G. Young - Divertissement
G. Young - Sarabande
G. Young - Psalm XX
G. Young - Pavane
G. Young - Modal Prelude
G. Young - Grand Choeur
L. Vierne - Berceuse
Download Informatie
van het Elbertse/Adema orgel van de Laurentius & Elisabeth
Kathedraal in Rotterdam
Belangrijk : Leest u voordat u gaat downloaden eerst de
informatie bij "Algemeen" hieronder.
DOWNLOAD 9
Niet beslist nodig: de inhoud van de bijgeleverde Demo-DVD MD5:
Checksum DDBE9F5C6EB33A339B41457AA24E80A5 Size 3,0 GB
Algemeen:
Belangrijk: Download de nieuwste licensing packages file
https://www.hauptwerk.com/licensingpackages/
Start Hauptwerk V (of hoger) op en installeer dit bestand via menu
File | install organ, temperament or impuls response reverb ...
Hauptwerk "leert" hiermee welke beveiligde sets op dit moment in de
markt zijn.
Voor gebruikers van Hauptwerk 5 of hoger:
Zorg dat Hauptwerk niet geladen is.
Open uw iLok account en kies Licenses / Redeem Activation code en
knip en plak de veel-cijferige code in het schermpje.
Activeer uw licentie naar iLok Cloud of naar de iLok dongle. In het
laatste geval: plaats de dongle daarna op de Hauptwerk PC. Het blijkt dat deze regel niet voor iedereen even duidelijk
is:
3a: Ga naar uw iLok account (log indien nodig in) en selecteer
de sampleset waarvan je de activatiecode wilt invoeren.
3b: Uiterst rechtsboven in het iLok-schermpje staat een
grijs/groen vinkje.
Als u hier overheen gaat met de muis ziet u de tekst "Activate
licenses".
Klik op dit vinkje en u krijgt een nieuw schermpje te zien.
3c: Klik op Activate en Ok. Nu wordt het vinkje in het vorige
scherm groen.
3d: Dubbelklik nu op het sampleset wat u gekocht heeft en in het
scherm dat dan opent moet op de bovenste regel "License status
active" staan.
3e: Herhaal zo nodig het bovenstaande voor de andere gekocht
orgels.
Start Hauptwerk weer en u kunt het orgel installeren en gebruiken.
Let bij het downloaden en installeren op het volgende:
Download alle .CompPkg.Hauptwerk-files.
Laat deze files in dezelfde map en
Verander niets aan de bestandsnamen en
Pak niets met de hand uit.
Controleer de MD5 Checksums met het programma WinMD5, gratis te
downloaden vanaf
http://www.winmd5.com of
http://www.fastsum.com
Klopt een Checksum niet, gooi dan het foute downloadbestand weg van
de PC en download dat bestand opnieuw.
Start Hauptwerk (File/Install organ....), selecteer in de map waarin
u de bestanden zojuist hebt gedownload,
het bestand met extensie .CompPkg_Hauptwerk_rar in Hauptwerk's
component installer.
Hauptwerk vindt automatisch de overige bestanden.
Krijgt u foutmeldingen scroll dan naar het einde van de log file
(deze opent automatisch als er iets fout gaat bij het uitpakken) om
te zien wat er fout gaat. Meestal mist er een bestand, of er staat
een bestand in de verkeerde map of een bestand is beschadigd.
Kijk voor het laden van het orgel eerst even naar de systeem
informatie betreffende het te verwachten geheugengebruik etc.
Opmerking: Neemt u contact op via het
Contactformulier als er problemen optreden,
we proberen u te helpen.
Systeemeisen
van het Elbertse/Adema orgel van de Laurentius & Elisabeth
Kathedraal in Rotterdam
een moderne snelle computer, minimaal 32 GB RAM en b.v. Windows 10
64 bit
een goede geluidskaart
3 klavieren of keyboards en een (zo mogelijk 30-tonig) pedaal òf een
compleet electronisch orgel met MIDI uitgang
goede kwaliteit luidsprekers/hoofdtelefoon
De computer
Om de volledige versie van deze sampleset zonder beperkingen te kunnen
bespelen heeft u een moderne snelle computer nodig met minimaal 32 GB
RAM en b.v. Windows 10 64 bit geïnstalleerd. Vanzelfsprekend moet ook
Hauptwerk geïnstalleerd zijn met tenminste versie 5.0.1 Advanced. Men
zegt dat de beste resultaten mogelijk zijn met computers van
Apple-MacIntosh. Wij hebben hier echter geen ervaring mee. Exacte
uitspraken over wat er tenminste nodig is zijn erg moeilijk. Op de
"moeder" website
hauptwerk.com
vind u veel informatie hierover: Prerequisites. Het virtuele
Laurentius orgel van Rotterdam wordt geleverd op één 32 GB USB Stick.
Tevens kan de set gedownload worden.
De set is beveiligd met het Hauptwerk Protection System via de dongel
van uw Hauptwerk programma. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het
iLok systeem.
Hieronder vindt u een
tabel van het geheugengebruik. Op andere systemen
kunnen deze waarden flink afwijken! Houdt u er rekening mee dat uw Operating System ook nog flink wat
geheugen in beslag neemt.
De geluidskaart
Een goede geluidskaart in of aan de computer. Deze kaart kan in veel
gevallen ook de MIDI verbinding van de speeltafel naar de computer
verzorgen. Ga voor meer informatie naar: Hauptwerk.com.
Klavieren/keyboards/pedaal òf orgel met MIDI
Drie klavieren of keyboards en een (zo mogelijk 30 tonig) pedaal òf
natuurlijk een compleet electronisch orgel met MIDI uitgang. Er zijn
al de meest prachtige speeltafels speciaal voor het gebruik met
Hauptwerk in de handel. In Nederland kunt u hiervoor terecht bij
b.v.
Bent u handig, dan kunt u met behulp van electronica van b.v.
MIDI-Hardware.com of MGB uw speeltafel voorzien van MIDI. Wijzelf
hebben dit gedaan op een zelfbouw orgel met Heyligers-manualen (met
WIRA hardware). De kosten voor ombouw waren minder dan 300 Euro en
alles werkt al jaren perfect.
Luidsprekers/hoofdtelefoon
De geweldige geluidskwaliteit van Hauptwerk komt heel goed tot zijn
recht via een zeer goede hoofdtelefoon b.v. AKG of Sennheiser. Wij
geven de voorkeur aan het aansluiten van de geluidskaart op een
(eventueel meer-kanalige) geluids-installatie. Boven genoemde
bedrijven kunnen u ook adviseren over eventuele aankopen op dit
gebied. Wat u beslist niet moet doen is Hauptwerk beluisteren
via in de monitor ingebouwde luidspreker(tjes) of via een setje
computerluidsprekers van 10 Euro!
Tabel van het geheugengebruik
van
het Elbertse/Adema orgel van de Laurentius & Elisabeth Kathedraal
in Rotterdam
Hauptwerk 6 (ruimte nodig op de harddisk ca. 10 GB)
Betekenis van de kolommen:
A = Aantal geladen kanalen
B = Compressie toegepast?
C = Bit-rate pijp samples
D = Multi release samples geladen?
E = Orgel cache (GB)
F = RAM geheugengebruik, Operating System niet meegerekend (GB)
Let u erop dat de genoemde waarden maar een benadering zijn!
De nrs. 1-2-3: (16 bit, gecomprimeerd single release) is mogelijk maar
vinden wij van onvoldoende kwaliteit.
De nrs. 4-5-6: de standaard Hauptwerk laadwijze 16 bit, gecomprimeerd
en multi release.
De nrs. 7-8-9: de laadwijze 16 bit, oncomprimeerd en multi release.
De nrs. 10-11-12: de laadwijze 20 bit multi release gecomprimeerd.
De nrs. 13-14-15: de laadwijze 20 bit multi release ongecomprimeerd.
Dit heeft onze voorkeur als u over voldoende geheugen beschikt.
Er zijn natuurlijk nog veel meer varianten mogelijk b.v. de
pijp-samples op 24 bit laden en de geluiden op 16 bit. enz.
Als u er niet uit komt: mail naar hauptwerk.nl
nr.
Omschrijving
A
B
C
D
E
F
1
(16 bit) met 1 kanaal geladen single release gecomprimeerd
1
✔
16
✘
4,5
4,8
2
(16 bit) met 2 kanalen geladen single release gecomprimeerd
2
✔
16
✘
9,0
9,5
3
(16 bit) met 3 kanalen geladen single release gecomprimeerd
3
✔
16
✘
13,5
14,3
4
(16 bit) met 4 kanalen geladen single release gecomprimeerd
1
✔
16
✔
7,4
7,6
5
(16 bit) met 1 kanaal geladen multi release gecomprimeerd
(Standaard Hauptwerk)
2
✔
16
✔
14,6
15,1
6
(16 bit) met 2 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
(Standaard Hauptwerk)
3
✔
16
✔
22,0
22,7
7
(16 bit) met 3 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
(Standaard Hauptwerk)
1
✘
16
✔
7,0
11,9
8
(16 bit) met 4 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
(Standaard Hauptwerk)
2
✘
16
✔
14,1
23,8
9
(16 bit) met 1 kanaal geladen multi release ongecomprimeerd
3
✘
16
✔
21,2
35,8
nr.
Omschrijving
A
B
C
D
E
F
10
(16 bit) met 2 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
1
✔
20
✔
11,8
12,3
11
(16 bit) met 3 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
2
✔
20
✔
23,5
24,3
12
(16 bit) met 4 kanalen geladen multi release ongecomprimeerd
3
✔
20
✔
35,3
36,4
13
(20 bit) met 1 kanaal geladen multi release gecomprimeerd
1
✘
20
✔
11,4
22,9
14
(20 bit) met 2 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
2
✘
20
✔
22,8
45,8
15
(20 bit) met 3 kanalen geladen multi release gecomprimeerd
3
✘
20
✔
34,2
68,7
Beeldscherm lay-out van de
speeltafel van
het Elbertse/Adema orgel van de Laurentius & Elisabeth Kathedraal in
Rotterdam
Tab 1 : Foto's
Dit tabblad toont het front van het orgel en als u klikt op de foto
ziet u de kerk.
Tab 2 : Registers
Op dit tabblad een eenvoudige weergave van de registers geschikt voor
gebruikers van één touch-screen.
Alle voor Hauptwerk bijgemaakte registers en speelhulpen zijn hier
onderstreept weergegeven.
De stemmen van het 2e manuaal hebben pijpen tot g''''. Via de 'S'
knopjes wordt de stem een octaaf hoger.
De knop "MOTOR" schakelt de windmotor in.
De knop "TREMULANT MANUAAL I": Het Hoofdwerk heeft geen
tremulant op het echte orgel maar voor de liefhebber hebben we er een
bijgemaakt.
Met de linker 3 schuifjes middenboven kan het volume van de
verschillende kanalen worden ingesteld waarmee u in grote lijnen uw
luisterpositie bepaalt.
Schuifje 4 is de zweltrede van manuaal II en schuifje 5 is de
zweltrede van mauaal III. Deze schuifjes kunnen indien gewenst
gekoppeld worden aan een zwelpedaal.
Het schema van het crescendo kunt u bekijken en eventueel wijzigen op
het tabblad "Crescendo". Zie hieronder bij "6. General crescendo
scherm"
Welke registers en koppelingen op enig moment zijn ingeschakeld met
het general crescendo wordt aangegeven door LED's links van de
knoppen.
Door de muis verticaal te bewegen over de digitale crescendo aanwijzer
kunt u de stand van het Crescendo wijzigen.
Door rechts te klikken op deze aanwijzer kunt u het cresecndo koppelen
aan een zwelpedaal als u dat over heeft.
Met "Normaal koppels" schakelt u met één knop alle 8 voets
koppels in.
Met "Tutti" schakelt u bijna alle registers in volgens het
schema op tabblad "Overig". U kunt dit schema ook wijzigen en
opslaan.
Met "Tongwerk uit" schakelt u de tongwerken uit. De gele of
rode Led geeft aan welk type hiervoor gekozen is. Zie ook de tekst bij
"Tab 7. Overig:".
Tab 3 : Schakelaars
De meeste elementen van dit tabblad behoeven eigenlijk niet zichtbaar
de zijn maar voor geïnteresseerden geeft het toch een beetje een
indruk wat er allemaal moet gebeuren om een sample set van deze omvang
werkend te krijgen.
Bedenkt u even dat achter elk (manuaal) knopje 56 (68/II) lange, 56
(68/II) lange release, 56 (68/II) middel-release en 56 (68/II)
korte-release samples zitten en nog ongeveer evenveel voor de
opgenomen tremulant van manuaal III. Voor het pedaal geldt hetzelfde
echter steeds 30 stuks (zonder tremulant nu).
Verder is nog nuttig om te weten dat als u rechts-klikt op een
schakelaar dat u dan direct het juiste voicing-scherm kunt
benaderen.
Tab 4 : Virtuele Speeltafel
Dit scherm wordt alleen gebruikt om de diverse manualen met uw console
te verbinden. Rechtsklik op het te verbinden manuaal.
Tab 5 : Wind
Op dit tabblad een schematische voorstelling van de windvoorziening
van dit orgel.
Met de diverse schuifjes kunt u de aanvoer van wind regelen voor de
balg en de diverse wind-laden.
Met de "R" of reset knopjes kunt u weer terug naar de
instellingen die ons inziens het beste voldoen. Met de knop
"Sygsoft" rechtsonder kunt u alle 8 schuifjes in één keer
resetten.
Belangrijk:
Mocht u besluiten om een deel van deze sample set niet te laden (b.v.
uw computer RAM geheugen is te klein en u kiest ervoor om alle "Rear"
samples weg te laten) dan vermindert het windverbruik met 33 % en dan
wordt het orgel veel minder windgevoelig dan het in werkelijkheid
is.
Ga in dat geval naar Organ settings/Organ prereferences/Wind supply
model en kies hier een waarde van ca. 150. In het geval u slechts één
positie b.v. "Middle" laadt, (het windverbruik vermindert met 66 %)
dan moet u deze waarde op ongeveer 300 % zetten om hetzelfde resultaat
te verkrijgen.
Vanzelfsprekend kunt u elke waarde kiezen als u het gedrag van het
orgel niet prettig vindt. Met het vinkje op dit zelfde Wind supply
model-tabblad kunt u de windvoorziening geheel uitschakelen.
Tab 6 : General crescendo scherm
Op dit tabblad een schematische voorstelling van het crescendo pedaal.
Hier kunt u naar eigen smaak één of meerdere schema's maken en deze
opslaan via Registration/Save combination set as ... of Re-save
current combination set.
Met de knop "Reset to default" schakelt u het schema in dat
Christian Boogaard heeft ontwikkeld.
U kunt ook uitgaan van dit Default schema en dit wijzigen en
opslaan.
Door te klikken op muisje rechts en de cursor verticaal te bewegen
kunt u de Crescendo cursor verplaatsen.
Elke registerknop op de 3 registratie schermen die op het general
crescendo werkt heeft een LED naast of boven de knop. Hieraan kunt u
tijdens het spelen zien welke registers op enig moment zijn
ingeschakeld via het general crescendo.
Tab 7 : Overig
Op dit tabblad kunt u aangeven welke registers met de knop
"Tutti" ingeschakeld moeten worden. U kunt dit schema wijzigen
en opslaan.
Met de knop "R" keert u terug naar de standaard instelling.
Onder "Crescendo werkt op:" vindt u 4 Knoppen
"Cresc man I", "Cresc man II" , "Cresc man III" , "Cresc man Ped" . Met deze knoppen kunt u bepalen of het General Crescendo op deze
manualen werkt of niet.
Onder "Tongwerk uit" type vindt u twee knoppen
"NEDERLANDS" en "CAVAILLÉ-COLL" . Kiest u voor
Nederlands dan brandt op de tabbladen "Registers" en "Rechts" de gele
LED naast de knop Tongwerk uit en kiest u voor Cavaillé-Coll
dan brandt de rode LED. De tongwerken worden uitgeschakeld volgens
onderstaand schema: